အဘိဓါန္ဆိုင္ရာေမးခြန္းတစ္ခ်ိဳ႕

အဘိဓါန္ဆိုတာဘာသာစကားေလ့လာသူေတြအတြက္မရွိမျဖစ္ေဆာင္ထားရမယ့္စာအုပ္တစ္အုပ္ဆိုတာ လူတိုင္းနားလည္ၿပီးသားျဖစ္မွာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္အဘိဓါန္ကိုသံုးသင့္သလဲ၊ အဘိဓါန္ကို ဘယ္လိုသံုးမလဲဆိုတဲ့ေမးခြန္းေတြ ေျဖရဖန္မ်ားလာတဲ့အခါ မသိေသးတဲ့သူေတြလည္းရွိပါ ေသး လားဆိုတာ သတိထားမိလာၿပီးသူတို႔လိုလူမ်ိဳးေတြအတြက္ ဒီေဆာင္းပါးေလးျဖစ္လာပါတယ္။

အဘိဓါန္ေကာင္းတစ္အုပ္ဟုတ္မဟုတ္ဘယ္လိုစစ္မလဲ။

စာဖတ္သူတို႔ မိမိလက္၀ယ္ပိုင္ဆိုင္ထားတဲ့ အဘိဓါန္စာအုပ္ဟာအားကိုး ေလာက္စရာရည္ညႊန္း စာအုပ္တစ္အုပ္ျဖစ္ရဲ႕လားဆိုတာ သိရေအာင္ စာအုပ္ဖြင့္၊ စကားလံုးတစ္လံုး ရွာ ၾကည့္ၿပီး ေအာက္ပါအခ်က္ကေလးေတြနဲ႔တိုက္ဆိုင္စစ္ေဆးၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။

(၁) အသံထြက္ေပးထားျခင္း။ အဘိဓါန္အမ်ားစုဟာ ႏိုင္ငံတကာအသံထြက္သေကၤတ IPA symbols ေတြအသံုးျပဳပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕အဘိဓါန္ေတြက်ေတာ့ သူတို႔ကိုယ္ပိုင္စတိုင္သေကၤတေတြ အသံုးျပဳၾက ပါတယ္။ ဘာကိုပဲအသံုးျပဳျပဳ အသံုးျပဳနည္းကို ထည့္ေပးထားတတ္ပါတယ္။ အသံထြက္မွာ ဘယ္အသံကို ဖိရြတ္ရတယ္ဆိုတဲ့ stress အမွတ္အသားပါသင့္ပါတယ္။

(၂) စကားလံုးရဲ႕၀ါစဂၤအစိတ္အပိုင္းမ်ားေဖာ္ျပထားျခင္း။ (Parts of speech/word class) Noun လားVerb လား Adjective လားစသည္ျဖင့္

(၃)သဒၵါဆိုင္ရာအခ်က္အလက္မ်ားပါရွိျခင္း။ (Nounဆိုရင္လည္း ေရတြက္လို႔ရတာလား၊ ေရတြက္လို႔မရတာလားစသည္)

(Verb  ျဖစ္ပါက ကံလိုေသာႀကိယာ၊ ကံမလိုေသာႀကိယာ (transitive [T], intransitive [I])

     Derivatives - မူရင္းစကားလံုးမွဆင့္ပြားလာေသာစကားလံုးမ်ား၊ ဥပမာ - atom မွ atomic

(၄) စကားလံုး၏အဓိပၸါယ္ရွင္းလင္းရာတြင္ နားလည္ရလြယ္ျခင္း။

(၅) တကယ့္အဂၤလိပ္စာ၊ စကားစစ္စစ္ (authentic text) မွယူသံုးထားေသာ ဥပမာမ်ားပါရွိျခင္း။

(၆) ကြဲျပားေသာ စာလံုးေပါင္းမ်ားေဖာ္ျပထားျခင္း။

(၇) အတူတြဲသံုးေသာစကားလံုးမ်ား collocations ေဖာ္ျပထားျခင္း။

(၈) စကားလံုးတူတြင္ မတူေသာအဓိပၸါယ္မ်ားေဖာ္ျပထားျခင္း။

(၉) ေဒသဆိုင္ရာမူကြဲမ်ားေဖာ္ျပထားျခင္း။ (ဥပမာ- အေမရိကန္အဂၤလိပ္၊ ၾသစေတးလ်အဂၤလိပ္)

(၁၀) အဓိအပၸါယ္တူစကားလံုးမ်ား၊ ဆန္႔က်င္ဖက္စကားလံုးမ်ားေဖာ္ျပထားျခင္း။ (synonyms, antonyms)

(၁၁) စကားလံုး၏ ေ၀ါဟာရေရခ်ိန္၊ အဆင့္အတန္း၊အသံုးျပဳသည့္ပတ္၀န္းက်င္အေျခအေန သိႏိုင္ျခင္း။ (register/style/level of formality (e.g. formal, spoken, colloquial, slang etc)

(၁၂) စကားလံုး၏သမိုင္းေၾကာင္း၊ မူရင္းဇစ္ျမစ္ ရွင္းျပထားျခင္း။

( ၁၃) စကားလံုးကိုအသံုးျပဳမႈႀကိမ္ႏႈန္းျပဆိုထားျခင္း။ (e.g rare, archaic)

(၁၄) ဆက္ႏြယ္ေနသည့္ အီဒီယံႏွင့္စကားစုမ်ားပါရွိျခင္း

(၁၅) သက္ဆိုင္သည့္ဘာသာသာသို႔ျပန္ဆိုေပးထားျခင္း

(၁၆) လိုအပ္သည့္ေနရာတြင္ သ႐ုပ္ေဖာ္ပံု၊ ပန္းခ်ီ၊ ဓါတ္ပံုမ်ားထည့္သြင္းထားျခင္း။

Advanced dictionary, learners dictionary, concise dictionary ဘယ္ဟာသံုးမလဲ

ဒါကေတာ့မိမိရဲ႕သံုးမယ့္လိုအပ္ခ်က္နဲ႔ကိုယ့္ရဲ႕ level ကိုျပန္ၿပီးခ်င့္ခ်ိန္ၾကည့္ရပါမယ္။ သြားရင္းလာရင္းၾကည့္ဖို႔ဆိုရင္ေတာ့ concise dictionary ေတြဟာအဆင္ေျပပါ လိမ့္မယ္။ ေလ့လာကာစလူေတြ၊ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ကေတာ့ learners dictionary ေတြကပိုၿပီးအသံုးတည့္ပါလိမ့္မယ္။အဓိပၸါယ္ရွင္းလင္းပံုေတြကေလ့လာဆဲေက်ာင္းသားေတြ အတြက္လြယ္ကူေအာင္အထူးအားထုတ္ထားေလ့ရွိပါတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ေတာ့ concise တစ္အုပ္၊ နဲ႔အႀကီးစားတစ္အုပ္ ႏွစ္အုပ္ေလာက္ေဆာင္ထားသင့္ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္စဥ္းစားရမွာက ထုတ္ေ၀တဲ့သူ publisher ေတြအမ်ားႀကီးမွာ ဘယ္ဟာကိုေရြးရမွာလဲဆိုတဲ့ျပႆနာပါပဲ။ ဒါကလည္း သံုးရင္းနဲ႔ဘယ္ publisher က ကိုယ္အတြက္အဆင္ေျပလဲဆိုတာသိလာပါလိမ့္မယ္။ ကၽြန္ေတာ့္အႀကိဳက္ေတြကေတာ့ Oxford နဲ႔ Cambridge product ေတြပါပဲ။ Longman နဲ႔ Webster တို႔လည္းအသံုးမ်ားတာပါပဲ။

ဒီလိုနဲ႔စံုေအာင္သံုးရင္းနဲ႔သတိထားမိတာကေတာ့ စာအုပ္တစ္အုပ္ တည္းကို ပံုေသ သံုးတာထက္ ႏွစ္မ်ိဳးသံုးမ်ိဳးကိုၿပိဳင္သံုးတာကိုယ့္အတြက္ အက်ိဳးရွိတာကိုေတြ႕ရပါ တယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ စကားလံုးေတြကို Oxford ကရွင္းျပထားတာ သိပ္နားမလည္ဘူးဆိုရင္ တျခား အဘိဓါန္ေတြ ကိုထပ္ရွာဖတ္၊ တစ္မ်ိဳးနဲ႔တစ္မ်ိဳးရွင္းထားပံု၊ စာေၾကာင္းတည္ေဆာက္ပံုေတြမတူတဲ့ အတြက္ တစ္မ်ိဳးမွာ နားမလည္ေပမယ့္ ေနာက္တစ္မ်ိဳးနဲ႔က်ေတာ့ နားလည္သြားတတ္ပါတယ္။ အခုေခတ္မွာေတာ့ www.dictionary.com လို online dictionary တစ္ခုမွာရွာရင္ dictionary ေတြအမ်ားႀကီးက definition ေတြကို စုစည္းေဖာ္ျပေပးတဲ့အတြက္ ယွဥ္ၿပီးၾကည့္ႏိုင္လို႔အင္မတန္ အက်ိဳးရွိပါတယ္။ 

Bilingual, Monolingual ဘယ္ဟာသံုးမလဲ

English to Burmese နဲ႔ English to English dictionary ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးသံုးသင့္ပါတယ္။ ဆရာအမ်ားစုက English to English ကိုသံုးပါလို႔ေက်ာင္းသားေတြကိုတိုက္တြန္းၾကတာ ေတြ႕ဖူးမွာပါ။ ဘာေၾကာင့္ English to English သံုးခိုင္းရတာလဲဆိုေတာ့ ေက်ာင္းသားရဲ႕နားလည္ႏိုင္ စြမ္းရည္ကို ျမွင့္တင္ေပးႏိုင္လို႔ပါပဲ။ ဆိုၾကပါစို႔ reindeer ဆိုတဲ့စကားလံုးကို English to Burmese dictionary ေတြမွာရွာတဲ့အခါဒီလိုေတြ႕ရပါတယ္။

http://www.ornagai.com/

n. သမင္အႀကီးစား။ n[pl] ဒရယ္မ်ား

http://dictionary.all-channel.com/

reindeer ['reindic] —(pl) 'reindeer —(n)
    a kind of large deer found in Northern Europe,
    Asia and America: တန္ျဒာသမင္

http://www.burmese-dictionary.org/

ဒရယ္
ေျမာက္၀င္႐ိုးစြန္းရွိသမင္

http://oxforddictionaries.com/definition/reindeer?q=reindeer

reindeer

Pronunciation: /ˈreɪndɪə/

noun (plural or reindeers)

• a deer of the tundra and subarctic regions of Eurasia and North America, both sexes of which have large branching antlers. Most Eurasian reindeer are domesticated and used for drawing sledges and as a source of milk, flesh, and hide. Called caribou in North America.
• • Rangifer tarandus, family Cervidae

Origin:

late Middle English: from Old Norse hreindýri, from hreinn 'reindeer' + dýr 'deer'

http://dictionary.cambridge.org/dictionary/british/

reindeer noun

/ˈreɪn.dɪər//-dɪr/ [C] (plural reindeer)

Definition

a type of deer with large horns, which lives in the northern parts of Europe, Asia and America

Father Christmas travels in a sleigh pulled by reindeer.

ျမန္မာလိုအဓိပၸါယ္အရ ဒရယ္၊ သမင္အႀကီးစားတစ္မ်ိဳးဆိုရင္သူ႕မူရင္းတရိစၦာန္ကို တကယ့္အျပင္မွာ လက္ေတြ႕ျမင္ရမယ္ဆိုရင္ ဒါဟာ reindeer ဆိုတာေျပာဖို႔မလြယ္ပါဘူး။ Oxford နဲ႔ Cambridge ေတြရဲ႕ရွင္းလင္းခ်က္နဲ႔ဥပမာေတြအရ ခရစ္ခမတ္ကာလမွာ ခရစ္စမတ္ဖိုးဖိုး ဆန္တာကေလာ့ ရဲ႕စြတ္ဖားကိုဆြဲတဲ့ ခ်ိဳႀကီးေတြကားေနတဲ့ သမင္ႀကီးေတြကိုအားလံုးကျမင္ဖူးေနတဲ့အတြက္ အျပင္မွာ ျမင္ေတြ႕ရရင္လည္း  reindeer  ဆိုတာဒီအေကာင္ေပါ့လို႔လက္ညွိဳးထိုးျပႏိုင္မွာမလြဲပါဘူး။

ဒါဟာ English to English သံုးျခင္းရဲ႕အက်ိဳးေက်းဇူးပါပဲ။ [* commercial English to Burmese dictionary ေတြျဖစ္ၾကတဲ့ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနကထုတ္ေ၀တဲ့ေက်ာင္းသားသံုးအဘိဓါန္၊ ကုန္သြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနေတြကထုတ္ေ၀တဲ့အဘိဓါန္ စတဲ့အဘိဓါန္ႀကီးမ်ား ကၽြန္ေတာ့္လက္၀ယ္မွာ မရွိလို႔ သူတို႔နဲ႔ေတာ့ႏိႈင္းယွဥ္မျပႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။] ဒါေပမယ့္ ေသခ်ာတာကေတာ့ သူတို႔ဟာ English to English-Burmese အဂၤလိပ္လိုေရာဗမာလိုပါရွင္းျပထားတဲ့အတြက္ အင္မတန္ေကာင္းမြန္တဲ့ရည္ညႊန္း စာအုပ္ေတြပါပဲ။

အေျခခံအဆင့္ေလ့လာကာစလူမ်ားအတြက္ေတာ့ English to English ဖတ္ခိုင္းရင္အတင္းတြန္းခိုင္းသလိုျဖစ္တတ္ေတာ့ English to Burmese အရင္သံုးၿပီး နည္းနည္းအဆင့္ျမင့္လာရင္ English to English ေျပာင္းသံုးၾကည့္ပါလို႔တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။

 Electronic Dictionary လား Printed Dictionary လား

ကြန္ပ်ဴတာေတြမေပၚခင္ေခတ္တုန္းက အဘိဓါန္တစ္အုပ္ျပဳစုရတယ္ဆိုတာ အင္မတန္ခက္ခဲ ပင္ပန္းတဲ့အလုပ္ပါ။

လက္ေရးစာရြက္တစ္ပံုႀကီးထဲကေန စကားလံုးတစ္လံုးအတြက္ ျပင္ဆင္ရမည့္အခ်က္၊ ထပ္တိုးရမည့္ အဓိပၸါယ္မေသျခာလို႔ စစ္ေဆးခ်င္တဲ့အခါ တျခားအဘိဓါန္တစ္အုပ္ကိုလွန္ၿပီး ရွာရတဲ့အလုပ္ဟာ လက္၀င္ခက္ခဲလွတဲ့အလုပ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ အရင္က အဘိဓါန္ျပဳစုခဲ့သူေတြရဲ႕ေက်းဇူးဟာ အင္မတန္ႀကီးမား လွပါတယ္။

အခုေခတ္မွာေတာ့ကြန္ပ်ဴတာေတြ၊ ပ႐ိုဂရမ္ေတြေၾကာင့္အထက္ပါအလုပ္ေတြအလြန္လြယ္ကူ လာခဲ့ပါတယ္။ အရင္က အသံထြက္ကို သေကၤတေတြနဲ႔ေဖာ္ျပလာခဲ့တာ ကြန္ပ်ဴတာေခတ္မွာလူသား အသံကိုထည့္သြင္း နားေထာင္ လာႏိုင္ၾကပါတယ္။

အေရးအႀကီးဆံုးကေတာ့ လက္ေတြ႕အသံုးျပဳေနတဲ့ေျပာစကားေတြကိုစုစည္းထားတဲ့ Corpora လို႔ေခၚတဲ့ ေဒတာေဘ့စ္ ေတြကေနစကားလံုးအသစ္ေတြ၊ ေန႔စဥ္ဘ၀မွာလူေတြ ဘယ္လိုေျပာဆိုသံုးစြဲေန တယ္ဆိုတာကို အလြယ္တကူရယူသံုးစြဲႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္သိသာတဲ့ အားသာခ်က္တစ္ခုကေတာ့ စာအုပ္အရြယ္အစားပါပဲ။ Oxford Advanced Learner's Dictionary မွာ entry ေပါင္း ၁၅၀၀၀၀ ေက်ာ္ပါတယ္ လို႔ဆိုပါတယ္။ စာမ်က္ႏွာေပါင္း 1952 ရြက္ရွိတဲ့စာအုပ္ဟာေတာ္႐ံုတန္႐ံုအေလးခ်ိန္ မဟုတ္ပါဘူး။ 

ဒါႀကီးသြားေလရာသယ္သြားလို႔မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ electronic dictionary ကေတာ့ DVD တစ္ခ်ပ္စာပဲရွိပါတယ္။ laptop ထဲထည့္ထားလို႔ျဖစ္ေစ၊ အခုေခတ္စားေနတဲ့ android tablet, ipad ေတြထဲထည့္လို႔ျဖစ္ေစအလြယ္တကူစာသင္ခန္းထဲအထိသယ္သြားႏိုင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္လို နည္းပညာ gadgets ေတြ႐ူးသြပ္သူအတြက္ေတာ့ electronic dictionary ဟာပထမေရြးခ်ယ္မႈတစ္ခုပါပဲ။ 

ဒါေပမယ့္ ဘယ္လိုအဘိဓါန္အမ်ိဳးအစားသံုးသည္ျဖစ္ေစ၊ ဘယ္လိုထုတ္ေ၀သူကိုေရြးခ်ယ္သည္ျဖစ္ေစ မေမ့မေလ်ာ့သတိထားရမည့္အခ်က္ကေတာ့ အဘိဓါန္ေကာင္းတစ္ခုရဲ႕ အဂၤါရပ္ေတြနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ အမ်ိဳးအစားကိုသာေရြးခ်ယ္ အသံုးျပဳၾကပါလို႔ တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။ 

ေအာက္ကလင့္မွာ နာမည္ႀကီးအဘိဓါန္ငါးမ်ိဳးကိုႏိႈင္းယွဥ္သံုးသပ္ထားတဲ့ေဆာင္းပါးကိုဖတ္ၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။ Comparative review of dictionaries for English learners

ဇာနည္(MyWay!)

Myanmar Network